Ինչու են զեբրաները գծավոր։/Հոկտեմբերյան նախագիծ

Բրիստոլի և Կալիֆոռնիայի համալսարանների գիտնականները փորձարարականորեն ապացուցել են, որ զեբրաների գծերի գործառույթներից մեկը արյուն ծծող մակաբույծներից պաշտպանելն է։

Ճանճերը, փորձելով նստել զեբրայի վրա, չեն կարող հաշվարկել վայրէջքի հետագիծը շերտերի թարթման պատճառով, և, հետևաբար, զեբրերին կծում են շատ ավելի հազվադեպ, քան ձիերին։

Զեբրների գծավոր գույնի էվոլյուցիոն նշանակության հարցը երկար ժամանակ անհանգստացրել է գիտնականներին։ Առաջարկված տեսություններից մեկը այն էր որ սև և սպիտակ շերտերը ավելի արդյունավետ են ջերմակարգավորում , պաշտպանում գիշատիչներից և այլն: Ամերիկացի կենդանաբանների նոր հետազոտությունը, որը հրապարակվել է PLoS ONE-ում, տալիս է մեկ այլ տեսության հաստատում։

Աշխատանքի հեղինակները համեմատել են ձիաճանճերի (Tabanidae ընտանիք) վարքագիծը, որոնք փորձում են կծել ընտանի ձիերին և զեբրերին։

Պարզվել է, որ միջատները մոտենում են կենդանիներին որոշակի հեռավորության վրա և պտտվում նրանց վրայով՝ ընտրելով վայրէջքի վայր։ Հասկանալով կենդանու չափսերը և մաշկի մակերևույթը , ձիու ճանճերը ինչ-որ պահի պարզապես դանդաղեցին և վայրէջք կատարեցին։ Եվ միայն հաջողություն ունեցող միջատները կարողացան մոտենալ զեբրային և կպնել նրա մաշկին։

A horse dressed as a zebra to investigate fly behavior in England.

Ձիուն զեբրայի “վերարկու ” հագցնելով գիտնակաները բացառեցինմիջատների վարքի վրա այնպիսի գործոնների հնարավոր ազդեցությունը, ինչպիսիք են կենդանու հոտը և նրա վարքը: Արդյունքում, գծավոր կոստյումներով ձիերը, ինչպես զեբրերը, ավելի քիչ են տուժել արյուն ծծող միջատներից։

Իսկ այն, որ հենց գծերն էին վախեցնում ձիաճանճերին, նույնպես հաստատում է այն փաստը, որ նրանք ավելի հաջող վայրէջք կատարեցին ձիու գլխին, որը ծածկված չէր «վերարկուով»:

Сравнение числа удачных посадок на коней, одетых в черные, белые и полосатые накидки (a — касание накидки, b — посадка на накидку, c — посадка на голову)

Աշխատության հեղինակները կարծում են, որ բացի շատերին հուզող հանելուկին պատասխանելուց, իրենց ուսումնասիրությունը կարող է ունենալ նաև գործնական կիրառություն։ Նրանք առաջարկում են ընտանի ձիերին պաշտպանել մակաբույծներից նույն գծավոր «վերարկուներով», որոնք օգտագործել են իրենց փորձի ժամանակ։

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *